بیماری های زانو از جمله مشکلات شایعی هستند که میتوانند در هر سنی بروز پیدا کنند و حرکت طبیعی فرد را تحتتأثیر قرار دهند. این بیماریها ممکن است به دلایل مختلفی مانند افزایش سن، آسیبهای ورزشی، اضافهوزن یا بیماریهای زمینهای ایجاد شوند. برخی از بیماری های زانو مستقیماً استخوان و غضروف را درگیر میکنند، درحالیکه برخی دیگر به عضلات، رباطها و تاندونها آسیب میرسانند. درد، التهاب و محدودیت در حرکت، از رایجترین علائم بیماری های زانو محسوب میشوند.
در این مقاله به بررسی جامع انواع بیماری های زانو، علل و روشهای درمان آنها خواهیم پرداخت.

معرفی بیماری های زانو
ادامه مقاله را به معرفی بیماری های زانو اختصاص میدهیم و با روشهای درمانی هر کدام آشنا میشویم.
آرتروز زانو (استئوآرتریت)
آرتروز زانو یکی از رایجترین بیماری های زانو است که به دلیل ساییدگی و تحلیلرفتن غضروف مفصل زانو ایجاد میشود. این بیماری بیشتر در افراد مسن دیده میشود، اما در برخی موارد ممکن است در جوانترها نیز بروز پیدا کند.
علل آرتروز زانو
افزایش سن، استفاده بیش از حد از مفصل، چاقی، آسیبهای مکرر و عوامل ژنتیکی از مهمترین علل آرتروز زانو هستند. فشار طولانیمدت روی مفصل باعث تحلیل غضروف شده و در نهایت درد و التهاب ایجاد میکند.
روشهای درمانی آرتروز زانو
برای درمان این نوع از بیماری های زانو روشهای زیر مؤثر است:
داروهای ضدالتهابی
برای کاهش درد و التهاب در مراحل اولیه بیماری این داروها نقش دارند.
فیزیوتراپی و ورزش
تقویت عضلات اطراف زانو به کاهش فشار بر مفصل کمک میکند.
تزریقهای پزشکی
تزریق اسید هیالورونیک یا پلاسمای غنی از پلاکت بهبود شرایط در موارد پیشرفته را تسهیل میکند.
جراحی
در صورت عدم تأثیر روشهای غیرجراحی، عمل تعویض مفصل زانو توصیه میشود.
پارگی مینیسک
پارگی مینیسک یکی از مشکلات زانو است که معمولاً به دلیل چرخش ناگهانی یا فشار زیاد به مفصل ایجاد میشود. ورزشکاران و افرادی که فعالیتهای سنگین انجام میدهند بیشتر در معرض این آسیب هستند.
علل پارگی مینیسک
عوامل و شرایطی که منجر به پارگی مینیسک میشوند:
علت اصلی پارگی مینیسک حرکات ناگهانی و چرخشی زانو، ضربه مستقیم به مفصل و تحلیلرفتن مینیسک به دلیل افزایش سن است.
علائم پارگی مینیسک
نشانهها و مشکلاتی که در اثر پارگی مینیسک در فرد ایجاد میشود:
افراد مبتلا به پارگی مینیسک معمولاً دچار درد، قفلشدن زانو و محدودیت در حرکت میشوند.
روشهای درمانی پارگی مینیسک
روشهای مختلف درمانی برای کاهش آسیب و بهبود وضعیت بیمار در زیر آورده شده است:
روشهای غیرجراحی
استراحت، استفاده از یخ، مصرف داروهای ضدالتهاب و فیزیوتراپی برای کاهش درد و التهاب.
درمان جراحی
در صورت پارگی شدید، جراحی آرتروسکوپی برای ترمیم یا حذف بخش آسیبدیده مینیسک ضروری است.
پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL)
پارگی رباط صلیبی قدامی یکی از آسیبهای شایع در بیماری های زانو است که معمولاً هنگام تغییر جهت سریع، پرشهای نامتعادل یا توقف ناگهانی رخ میدهد. این نوع آسیب بیشتر در ورزشکارانی که در رشتههای فوتبال، بسکتبال و اسکی فعالیت دارند دیده میشود.
دلایل پارگی رباط صلیبی قدامی
عواملی مانند فشار ناگهانی بر زانو، فرود نامناسب پس از پرش و برخورد مستقیم به زانو از مهمترین دلایل این نوع از مشکلات زانو هستند. فرد مبتلا معمولاً هنگام پارگی صدایی از زانو میشنود و بعد از آن دچار درد، تورم و ناپایداری زانو میشود.
درمان پارگی رباط صلیبی قدامی
برای درمان این نوع از بیماری های زانو پزشک ممکن است در مراحل اولیه استراحت، یخ درمانی، بانداژ و مصرف داروهای ضدالتهابی را تجویز کند. درصورتیکه پارگی شدید باشد، جراحی بازسازی رباط ضروری خواهد بود.
پارگی رباط صلیبی خلفی (PCL)
پارگی رباط صلیبی خلفی یکی از آسیبهای کمتر شایع در بیماری های زانو است که معمولاً بر اثر ضربه مستقیم به جلوی زانو، سقوط روی زانو یا تصادفات رانندگی ایجاد میشود. این رباط در پشت زانو قرار دارد و نقش مهمی در پایداری مفصل ایفا میکند.
دلایل پارگی رباط صلیبی خلفی
عوامل و شرایطی که منجر به مشکلات زانو مثل پارگی رباط صلیبی خلفی میشوند:
دلایل اصلی این آسیب شامل ضربه شدید به قسمت جلوی زانو، خمشدن بیش از حد مفصل و آسیبهای ورزشی است. این وضعیت باعث درد، تورم و احساس ناپایداری در زانو میشود.
علائم پارگی رباط صلیبی خلفی
نشانهها و مشکلاتی که در اثر پارگی رباط صلیبی خلفی ایجاد میشود:
درد، تورم و احساس ناپایداری از شایعترین علائم این آسیب هستند. فرد ممکن است در هنگام حرکت زانو احساس عدم پایداری یا ضعف کند.
روشهای درمانی پارگی رباط صلیبی خلفی
روشهای درمانی برای کمک به بهبود آسیب رباط صلیبی خلفی، شامل موارد زیر است:
درمانهای غیرجراحی
در موارد خفیف، استراحت، کمپرس یخ، داروهای ضدالتهاب و فیزیوتراپی به بهبودی کمک میکنند.
درمان جراحی
در موارد شدید، جراحی برای ترمیم رباط صلیبی خلفی ممکن است لازم باشد.
آسیب رباطهای جانبی زانو (MCL و LCL)
آسیب رباطهای جانبی زانو یکی از انواع بیماری های زانو است که معمولاً بر اثر ضربه مستقیم به طرفین زانو یا کشیدگی بیش از حد مفصل ایجاد میشود. این رباطها وظیفه تثبیت زانو را بر عهده دارند و هر گونه آسیب به آنها باعث ناپایداری زانو میشود.
علل آسیب رباطهای جانبی زانو
علل اصلی این مشکل شامل ضربه مستقیم به زانو، پیچخوردگی شدید و فعالیتهای ورزشی پرتنش هستند. این آسیبها میتوانند فشار زیادی بر مفصل زانو وارد کنند و به رباطهای جانبی آسیب برسانند.
علائم آسیب رباطهای جانبی زانو
افراد مبتلا معمولاً درد و تورم در بخش داخلی یا خارجی زانو احساس میکنند. این علائم ممکن است همراه با محدودیت در حرکت و ناپایداری مفصل باشند.
روشهای درمانی آسیب رباطهای جانبی زانو
دو روش درمانی را برای کمک به بهبودی آسیب رباطهای جانبی زانو، بررسی میکنیم:
درمانهای غیرجراحی
استراحت، استفاده از بریس، داروهای ضدالتهاب و فیزیوتراپی برای کاهش درد و التهاب در نظر گرفته میشود.
درمان جراحی
در موارد شدید که آسیب زیاد باشد، جراحی برای ترمیم رباط آسیبدیده توصیه میشود.
کندرومالاسی کشکک (نرمی غضروف کشکک)
کندرومالاسی کشکک یکی از بیماری های زانو است که در آن غضروف زیر کشکک نرم و ضعیف میشود. این مشکل بیشتر در ورزشکاران و افراد جوان دیده میشود و باعث درد در جلوی زانو میشود.
علت اصلی این وضعیت استفاده بیش از حد از زانو، ضعف عضلات اطراف مفصل، ناهنجاریهای استخوانی و التهاب ناشی از آسیبهای مکرر است. این بیماری اغلب باعث درد هنگام بالا و پایینرفتن از پلهها یا نشستن طولانیمدت میشود.
درمان این نوع از بیماری های زانو شامل استراحت، تقویت عضلات اطراف زانو، فیزیوتراپی و در موارد شدید تزریق دارو یا جراحی خواهد بود.

بورسیت زانو
بورسیت زانو یکی از انواع بیماری های زانو است که به دلیل التهاب کیسههای کوچک حاوی مایع در اطراف مفصل ایجاد میشود. این کیسهها از زانو در برابر اصطکاک محافظت میکنند و التهاب آنها باعث درد و ورم میشود.
عواملی مانند فعالیتهای مکرر زانوزدن، فشار بیش از حد بر زانو و عفونتهای مفصلی از مهمترین دلایل بورسیت زانو هستند.
پزشکان برای درمان این نوع از بیماری های زانو معمولاً استراحت، کمپرس یخ، داروهای ضدالتهابی و در صورت نیاز تخلیه مایع از بورس ملتهب را پیشنهاد میدهند.
سندرم پلیکا
سندرم پلیکا به التهاب و ضخیمشدن چینهای طبیعی داخل زانو گفته میشود که معمولاً بدون مشکل هستند، اما در صورت تحریک باعث درد و ناراحتی میشوند.
علل بروز سندرم پلیکا
این مشکل بیشتر به دلیل حرکات مکرر زانو، ورزشهای شدید و آسیبهای قبلی ایجاد میشود. افرادی که زیاد از زانو استفاده میکنند، بیشتر در معرض این نوع از بیماری زانو هستند.
علائم سندرم پلیکا
درد در ناحیه داخلی زانو، صدای کلیک هنگام حرکت زانو و تورم از علائم شایع این سندرم هستند.
روشهای درمانی
درمان سندرم پلیکا بهشدت مشکل و میزان درد بستگی دارد.
فیزیوتراپی
یکی از روشهای اصلی درمان شامل فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی به کاهش التهاب و بهبود قدرت و انعطافپذیری زانو کمک میکند.
داروهای ضدالتهابی
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب معمولاً توصیه میشوند.
استراحت و تغییر فعالیتها
کاهش فعالیتهای فیزیکی که ممکن است باعث فشار بر زانو شوند نیز به روند بهبودی کمک میکند.
درمان در موارد شدید
اگر روشهای غیرجراحی مؤثر نباشند، جراحی آرتروسکوپی ممکن است برای برداشتن بافتهای اضافی و رفع التهاب استفاده شود. این روش به طور معمول در مواردی که علائم شدید و مزمن هستند، در نظر گرفته میشود.
تاندونیت کشکک زانو
تاندونیت کشکک زانو زمانی رخ میدهد که تاندون کشکک که استخوان کشکک را به استخوان ساق پا وصل میکند، دچار التهاب میشود. این التهاب معمولاً ناشی از استفاده بیش از حد از زانو در فعالیتهایی مانند دویدن، پریدن و دوچرخهسواری است. علائم آن شامل درد شدید زیر کشکک زانو، ضعف در حرکت زانو و مشکلات در خموراست کردن زانو است.
درمان تاندونیت کشکک زانو
برای درمان این آسیب، استراحت، تمرینات کششی، فیزیوتراپی و استفاده از داروهای ضدالتهاب توصیه میشود. کاهش فشار بر زانو و تقویت عضلات اطراف آن میتواند به بهبودی کمک کند.
دررفتگی کشکک زانو
دررفتگی کشکک زانو زمانی رخ میدهد که استخوان کشکک از موقعیت طبیعی خود خارج شود که معمولاً با درد شدید و ناتوانی در حرکت همراه است. این مشکل ممکن است بر اثر ضربه مستقیم، حرکات ناگهانی یا ناهنجاریهای مادرزادی ایجاد شود.
علائم دررفتگی کشکک زانو
درد شدید در ناحیه کشکک، تغییر شکل زانو و ناتوانی در حرکت زانو از علائم شایع هستند.
روشهای درمانی دررفتگی کشکک زانو
در ادامه به بررسی راههای درمان دررفتگی کشکک زانو میپردازیم:
جااندازی فوری
در برخی موارد، کشکک باید به طور دستی و توسط پزشک به موقعیت طبیعی خود بازگردانده شود.
بیحرکت سازی زانو
از آتل یا بریس برای ثابت نگه داشتن زانو و جلوگیری از آسیب بیشتر به زانو استفاده میشود.
درمان جراحی
در موارد شدید یا زمانی که جااندازی دستی مؤثر نباشد، جراحی تثبیت کشکک میتواند لازم باشد تا کشکک به طور دائمی در موقعیت درست خود قرار گیرد.

در آخر… .
بیماری های زانو شامل انواع مختلفی از مشکلات مانند تاندونیت، دررفتگی، پارگی رباطها و آرتروز میشوند که میتوانند به دلایل مختلفی از جمله آسیبهای فیزیکی، فشار زیاد بر مفصل، فعالیتهای ورزشی و عوامل ژنتیکی ایجاد شوند. این مشکلات اغلب با درد، تورم و ناتوانی در حرکت همراه هستند. درمان این بیماریها بستگی به نوع و شدت آسیب دارد و میتواند شامل روشهای غیرجراحی مانند استراحت، فیزیوتراپی و داروهای ضدالتهابی یا در موارد شدیدتر جراحی باشد. تشخیص بهموقع و درمان مناسب میتواند به بازگشت سریعتر فرد به فعالیتهای روزمره و پیشگیری از مشکلات بیشتر کمک کند.
سؤالات متداول
درد و خارش زانو ممکن است ناشی از التهاب مفصل، آسیب به تاندونها یا رباطها، یا حساسیت به مواد خارجی مانند داروها باشد. این علائم میتوانند بر اثر فشار زیاد، حرکتهای ناگهانی یا آسیبهای قبلی بروز کنند.
برای درمان خانگی آسیبدیدگی زانو، میتوان از روشهایی مانند استراحت، یخگذاری، بالا نگهداشتن زانو و استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای کاهش درد و التهاب استفاده کرد.
درد بغل زانو میتواند ناشی از مشکلاتی مانند آسیب به رباطها، تاندونها یا مفصل، فشار بیش از حد، یا التهاب بافتها باشد. این درد معمولاً در اثر حرکات تکراری یا ضربات مستقیم به زانو ایجاد میشود.
بیماری زانو از طریق معاینه بالینی، بررسی تاریخچه پزشکی و آزمایشهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی یا MRI تشخیص داده میشود. این آزمایشها به شناسایی نوع بیماری زانو و تعیین روشهای درمانی کمک میکنند.