سرطان استخوان (bone cancer) به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن سلول‌های غیرطبیعی و خارج از کنترل در بافت استخوان رشد می‌کنند و بافت طبیعی استخوان را از بین می‌برند. این نوع سرطان می‌تواند از استخوان‌ها آغاز شده یا از سایر بخش‌های بدن به استخوان‌ها گسترش یابد. شایع‌ترین علائم سرطان استخوان شامل درد و ورم در ناحیه آسیب‌دیده است، اما این بیماری می‌تواند علائم دیگری نیز داشته باشد که در این مقاله به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد.
سرطان استخوان چیست؟
سرطان استخوان زمانی اتفاق می‌افتد که تومور یا توده غیرعادی در استخوان تشکیل شود که به آن سارکوم استخوان گفته می‌شود. این تومور ممکن است بدخیم باشد، به این معنی که در حال رشد است و می‌تواند به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد. سرطان استخوان می‌تواند در هر استخوانی شروع شود، اما معمولاً در استخوان‌های لگن یا استخوان‌های بلند پاها و بازوها مانند استخوان ساق پا و ران آغاز می‌شود. شروع سرطان از استخوان‌ها غیرمعمول است و ممکن است تهاجمی باشد؛ بنابراین تشخیص زودهنگام اهمیت زیادی دارد.
این سرطان ممکن است از ناحیه‌ای دیگر در بدن شروع شده و به استخوان‌ها گسترش یابد. به این نوع سرطان‌ها، سرطان استخوان ثانویه گفته می‌شود. برای تشخیص سرطان استخوان از روش‌های مختلفی از جمله بافت‌برداری (بیوپسی)، تصویربرداری، آزمایش‌های خون و عکس‌برداری استفاده می‌شود.
انواع سرطان استخوان
سرطان استخوان به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:
سرطان‌های اولیه استخوان: این سرطان‌ها به‌طور مستقیم در استخوان‌ها یا بافت‌های مجاور مانند غضروف شکل می‌گیرند. انواع رایج این سرطان‌ها عبارت‌اند از:
- استئوسارکوم (Osteosarcoma): شناخته‌شده‌ترین نوع سرطان اولیه استخوان که بیشتر کودکان و جوانان زیر ۲۰ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- سارکوم یوینگ (Ewing Sarcoma): بیشتر افراد بین ۱۰ تا ۲۰ سال را مبتلا می‌کند.
- کندروسارکوم (Chondrosarcoma): بیشتر در بزرگسالان بالای ۴۰ سال مشاهده می‌شود.
- مولتیپل میلوما (Multiple Myeloma): شایع‌ترین نوع سرطان استخوان که بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود.
سرطان‌های ثانویه استخوان: این نوع سرطان‌ها از نواحی دیگر بدن به استخوان‌ها گسترش می‌یابند و به عنوان سرطان‌های متاستاتیک نیز شناخته می‌شوند.
علائم سرطان استخوان
علایم سرطان استخوان می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
درد و ورم در استخوان‌های آسیب‌دیده: این علامت می‌تواند به شکل درد مداوم یا متناوب در ناحیه آسیب‌دیده ظاهر شود.
وجود توده سخت قابل لمس: معمولاً در استخوان‌های بلند اندام‌ها، لگن یا قفسه سینه مشاهده می‌شود.
احساس کوفتگی یا خستگی: این احساس ممکن است به دلیل پیشرفت بیماری و تأثیر آن بر کیفیت زندگی بیمار باشد.
درد در استخوان‌ها: این درد معمولاً در شب‌ها بدتر می‌شود.
درد استخوان پس از ضربه‌های جزئی: مانند شکستگی‌های غیرمعمول رخ می‌دهد.
کاهش دامنه حرکتی: که می‌تواند به دلیل درد و التهاب در ناحیه آسیب‌دیده باشد.
کاهش وزن و تب: که ممکن است ناشی از پیشرفت بیماری و تأثیرات عمومی آن بر بدن باشد.
در ادامه به بررسی علایم سرطان در جاهای مختلف بدن می‌پردازیم:
علائم سرطان استخوان پا شامل درد شدید هنگام شب و با افزایش فعالیت و علائم سرطان استخوان لگن شامل ایجاد توده‌های سخت و درد در ناحیه لگن است. علائم سرطان استخوان دست شامل ایجاد توده‌های بدون درد است که با افزایش اندازه، فشار به ماهیچه‌ها و درد ایجاد می‌شود. سرطان استخوان دنده معمولاً با درد در ناحیه قفسه سینه همراه است که ممکن است در هنگام حرکت یا نفس کشیدن بدتر شود.
سرطان مغز استخوان که به نوعی دیگر از سرطان‌ها و تومورهای مغز استخوان نیز مربوط می‌شود، دارای علائم خاصی مانند کم‌خونی، تشنگی شدید، درد شکم و کاهش اشتها است. درصورتی‌که سرطان از غدد لنفاوی به مغز استخوان گسترش یابد، علائمی مانند تب و لرز، عرق شبانه و درد عصبی ممکن است مشاهده شود.
تشخیص سرطان استخوان
تشخیص سرطان استخوان معمولاً با استفاده از روش‌های زیر انجام می‌شود:
- بافت‌برداری (بیوپسی): نمونه‌برداری از بافت برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی
- تصویربرداری: از جمله اشعه ایکس، سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی برای بررسی وضعیت و میزان گسترش سرطان
- آزمایش خون: برای بررسی نشانه‌های عمومی بیماری و عوارض آن
درمان سرطان استخوان
درمان سرطان استخوان به مرحله، نوع سرطان و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد و شامل گزینه‌های زیر است:
درمان دارویی:
- شیمی‌درمانی: برای درمان مولتیپل میلوما و کنترل رشد سلول‌های سرطانی تجویز می‌شود.
- داروهای مسکن: برای کاهش التهاب و درد تجویز می‌شوند.
- بیس فسفونات‌ها: برای جلوگیری از تحلیل استخوان و محافظت از ساختار آن به‌کار می‌روند.
- داروهای سیتوتوکسیک و ایمونوتراپی: برای کنترل یا توقف رشد سلول‌های سرطانی و تقویت سیستم ایمنی بدن به‌منظور مقابله با سلول‌های سرطانی استفاده می‌شوند.
عمل جراحی:
- جراحی تومور استخوانی: شامل برداشتن تومور یا بافت آسیب‌دیده از طریق جراحی است. این روش می‌تواند به جلوگیری از سرطان استخوان کمک کند و در موارد شدید ممکن است نیاز به قطع عضو باشد. جراحی به‌منظور برداشتن استخوان آسیب‌دیده و جایگزینی آن با استخوان مصنوعی یا گرافت استخوان انجام می‌شود.
- پرتو درمانی: پرتو درمانی به کمک اشعه برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. این درمان ممکن است به‌عنوان روش اصلی یا در کنار سایر روش‌های درمانی برای کاهش رشد تومور استفاده شود. در مواردی که تومور به‌طور کامل از طریق جراحی قابل برداشت نباشد، پرتودرمانی ممکن است به‌کار گرفته شود.
- درمان‌های مکمل: درمان‌های مکمل شامل استفاده از گیاهان دارویی و مکمل‌های کلسیم هستند که به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک می‌کنند. این درمان‌ها باید تحت نظر بهترین فوق تخصص تومورهای استخوانی انجام شوند تا تداخل با درمان‌های اصلی به حداقل برسد.
درمان سرطان استخوان در منزل
درمان خانگی سرطان استخوان نیز می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D، ورزش‌های ملایم برای حفظ دامنه حرکتی و مدیریت استرس و اضطراب از طریق روش‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن و یوگا ممکن است مفید باشد. با این حال، درمان سرطان استخوان در خانه نمی‌تواند به تنهایی جایگزین درمان‌های اصلی شوند و همواره باید تحت نظر پزشک انجام شوند.
طول عمر بیماران سرطان استخوان
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان مغز استخوان بستگی به پیشرفت بیماری و میزان گسترش آن به مغز استخوان دارد. در حالت‌های غیر شدید و با درمان‌های مناسب، ممکن است بیماران بیش از ۵ سال زندگی کنند. طول عمر بیماران سرطان مغز استخوان ممکن است به شدت متغیر باشد و به میزان پاسخ به درمان‌ها و وضعیت عمومی سلامت بیمار وابسته است.
پیشگیری از سرطان استخوان
متأسفانه، به دلیل عدم آگاهی کامل از علل سرطان استخوان، روش‌های پیشگیری قطعی وجود ندارد. با این حال، اجتناب از عوامل شناخته شده مانند پرتودرمانی که به‌عنوان یکی از علل شناخته شده سرطان یاد می‌شود، می‌تواند تا حدودی کمک‌کننده باشد، اگرچه این درمان‌ها برای درمان سایر سرطان‌ها ضروری هستند و نمی‌توان به‌طور کامل از آن‌ها اجتناب کرد. پیشگیری سرطان استخوان در حال حاضر امکان‌پذیر نیست و تمرکز بیشتر بر روی تشخیص زودهنگام و درمان به موقع است.
در آخر...
سرطان استخوان می‌تواند از چندین نوع مختلف تشکیل شود و بسته به محل شروع و گسترش آن، علائم متفاوتی داشته باشد. سرطان‌های اولیه به‌طور مستقیم در استخوان‌ها شکل می‌گیرند، درحالی‌که سرطان‌های ثانویه از بخش‌های دیگر بدن به استخوان‌ها گسترش می‌یابند. تشخیص و درمان به موقع این بیماری می‌تواند به افزایش کیفیت زندگی و طول عمر بیمار کمک کند. اگر علائمی از سرطان استخوان را تجربه می‌کنید، بهتر است با یک دکتر فوق تخصص تومورهای استخوانی مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسب را دریافت کنید.
سوالات متداول
علت سیاتیک معمولاً به دلیل فشار یا تحریک عصب سیاتیک رخ می‌دهد که می‌تواند ناشی از فتق دیسک بین‌مهره‌ای باشد. در این حالت، دیسک‌های بین مهره‌های کمر دچار بیرون‌زدگی یا فتق می‌شوند و به عصب سیاتیک فشار وارد می‌کنند. سایر علل سیاتیک شامل تنگی کانال نخاعی، التهاب یا تورم عضلات پیرامون عصب، آسیب‌های ناشی از تروما، و در موارد کمتر شایع، وجود تومورهای نخاعی یا عفونت‌ها است. هر یک از این عوامل می‌تواند باعث تحریک یا فشرده شدن عصب سیاتیک شود و درد و علائم مرتبط با سیاتیک را ایجاد کند.
بهترین ورزش‌ها برای دیسک کمر و سیاتیک، شامل تمریناتی است که عضلات کمر و شکم را تقویت کرده و انعطاف‌پذیری را افزایش می‌دهند. تمریناتی مانند کشش عضلات همسترینگ، که به کاهش فشار بر عصب سیاتیک کمک می‌کند، پل (Bridging) که عضلات پشت و کمر را تقویت می‌کند، و کشش زانو به سینه که فشار را از ناحیه کمر کم می‌کند، از جمله این ورزش‌ها هستند. این تمرینات با افزایش استحکام و انعطاف‌پذیری، به بهبود علائم سیاتیک و کاهش درد دیسک کمر کمک می‌کنند.
شما به سه روش می‌توانید نوبت ویزیت دکتر معظمی‌پور را رزرو کنید:
- رزرو آنلاین نوبت از طریق سایت‌های دکترتو، نوبت دات ای ار و پذیرش ۲۴
- تماس با شماره تلفن ۰۹۳۵۱۰۲۴۲۹۴
- مراجعه حضوری به مطب دکتر به آدرس: قم – زنبیل‌آباد – ابتدای عطاران – پلاک ۳۳
هماهنگی عمل‌های ارتوپدی: ۰۹۱۹۱۴۸۷۶۶۸
درمان سرطان استخوان در قم
