بیماری های شانه از جمله مشکلات شایعی هستند که میتوانند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی افراد بگذارند. شانه یکی از مفاصل اصلی بدن است که در انجام حرکات مختلف نقش مهمی دارد، ازاینرو بیماری های شانه میتوانند مشکلات قابلتوجهی را در حرکت و فعالیتهای روزانه ایجاد کنند. این بیماریها از آسیبدیدگیهای تاندونها، پارگی عضلات، التهاب مفاصل و سایر مشکلات ساختاری نشأت میگیرند. درد شانه، محدودیت در دامنه حرکتی و التهابهای مختلف، از جمله علائم رایج بیماری های شانه هستند که باید به آنها توجه ویژهای داشت. در این مقاله به بررسی انواع بیماری های شانه، علائم، علل ایجاد آنها و راههای درمان میپردازیم تا بتوانیم به درک بهتری از این مشکلات رایج دست یابیم.

انواع بیماری های شانه
بیماری شانه شامل مجموعهای از مشکلات مفصلی، عضلانی و تاندونی هستند که میتوانند باعث درد، محدودیت حرکت و اختلال در فعالیتهای روزانه شوند. این بیماریها میتوانند به دلایل مختلفی از جمله آسیبهای فیزیکی، حرکات تکراری، التهاب یا فرسایش مفصل ایجاد شوند. شناخت دقیق نوع بیماری و علائم آن، اولین گام در فرایند درمان و بهبود است.
شانه یخ زده (Frozen Shoulder)
شانه یخزده یا فروزن شولدر به اختلالی در شانه گفته میشود که باعث محدودیت تدریجی دامنه حرکتی مفصل میشود. این بیماری با درد و خشکی در ناحیه شانه همراه است و به طور معمول در اثر آسیب، جراحی، سکته یا دیابت بروز میکند.
علل شانه یخزده
عدم تحرک شانه به دلیل آسیب یا جراحی میتواند باعث بروز شانه یخزده شود. همچنین افراد دیابتی، مبتلایان به بیماریهای تیروئیدی، سکته زدگان و افرادی با مشکلات قلبی عروقی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. افزایش سن و جنسیت زنانه نیز از عوامل خطرساز برای ابتلا به شانه یخزده محسوب میشوند.
درمان شانه یخزده
برای درمان بیماری شانه مثل شانه یخ زده، روشهای زیر مؤثر است:
فیزیوتراپی
به حفظ و بازیابی دامنه حرکتی کمک میکند.
مصرف دارو
داروهای ضدالتهاب و مسکن مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب مفصل تجویز میشوند.
تزریق استروئید
تزریق استروئید و پلاسمای غنی شده (PRP) میتواند به کاهش التهاب و بهبود حرکت شانه کمک کند.
جراحی
درصورتیکه روشهای غیرجراحی مؤثر نباشند، جراحی آرتروسکوپی برای برداشتن بافتهای اسکار و بهبود حرکت مفصل توصیه میشود.
روشهای درمانی پیشرفته
برای درمان مشکلات شانه در مراحل پیشرفته از روشهایی مانند هیدرودیلاتاسیون و اوزون تراپی برای تسکین درد و افزایش دامنه حرکت مفصل استفاده میشوند.
پارگی روتاتور کاف
بیماری های شانه که شامل پارگی روتاتور کاف میشوند، معمولاً به علت حرکات تکراری، آسیبهای ورزشی، یا حتی پیری اتفاق میافتند. روتاتور کاف مجموعهای از چهار تاندون است که شانه را در جای خود نگه میدارد و حرکتهای دقیق بازو را تسهیل میکند. هنگامی که یکی از این تاندونها پاره میشود، درد، ضعف و محدودیت در حرکت شانه ایجاد میشود که میتواند تأثیر زیادی بر زندگی روزمره داشته باشد.
علل پارگی روتاتور کاف
موارد زیر از جمله علتهایی هستند که باعث پارگی روتاتور کاف میشوند:
حرکات تکراری
انجام حرکات تکراری بهخصوص در ورزشهایی مثل شنا، بیسبال یا وزنهبرداری میتواند فشار زیادی به تاندونهای روتاتور کاف وارد کند.
آسیبهای ورزشی
ضربه ناگهانی یا سقوط به شانه میتواند موجب پارگی این تاندونها شود.
افزایش سن
با افزایش سن، تاندونها ضعیفتر شده و مستعد پارگی میشوند.
بار اضافی
انجام کارهایی که نیاز به فشار زیاد بر شانه دارند، مانند بلندکردن اجسام سنگین، میتواند منجر به آسیب به روتاتور کاف شود.
درمان پارگی روتاتور کاف
راههای درمانی برای این نوع از بیماری های شانه به شرح زیر است:
استراحت و محدودیت حرکت
اولین مرحله درمان معمولاً شامل استراحت دادن به شانه و جلوگیری از حرکات آسیبزا است.
فیزیوتراپی
تمرینات مخصوص برای تقویت عضلات شانه و بهبود دامنه حرکت به کاهش درد و بازگرداندن توانایی حرکتی کمک میکند.
داروها
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) میتوانند برای کاهش درد و التهاب تجویز شوند.
تزریقات استروئید
در مواردی که درد شدید است، تزریق استروئید میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
جراحی
درصورتیکه درمانهای غیرجراحی مؤثر نباشند و پارگی تاندون شدید باشد، جراحی برای ترمیم یا بازسازی تاندون پارگی توصیه میشود. این جراحی معمولاً بهصورت آرتروسکوپی انجام میشود.
تاندونیت عضلات شانه
تاندونیت عضلات شانه یکی از شایعترین بیماری های شانه است که به دلیل التهاب در تاندونها ایجاد میشود. این مشکل معمولاً به علت حرکات تکراری، فشار زیاد یا آسیبهای ورزشی رخ میدهد. علائم این نوع از بیماری های شانه شامل درد، سفتی و محدودیت در حرکت شانه است. در صورت عدم درمان، ممکن است آسیبهای جدیتر مانند پارگی جزئی تاندون ایجاد شود. برای درمان تاندونیت عضلات شانه استراحت، داروهای ضدالتهابی، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی توصیه میشود.
دررفتگی مکرر شانه
دررفتگی مکرر شانه یکی دیگر از مشکلات رایج در دسته بیماری های شانه است که در آن مفصل شانه به طور مکرر از جای خود در میآید. این حالت اغلب به دلیل ضعف یا آسیب به رباطها، تاندونها و کپسول مفصلی شانه ایجاد میشود و میتواند ناشی از ضربههای شدید، فعالیتهای ورزشی با فشار بالا یا حتی حرکات تکراری و نادرست باشد.
در صورت عدم درمان بهموقع، این بیماری میتواند منجر به آسیبهای جدیتر مانند پارگی رباطها و تاندونها شود و در نهایت نیاز به جراحی پیدا کند.
درمانهای اولیه شامل استراحت، فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف شانه و استفاده از داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد و التهاب است. در موارد شدید، جراحی برای تثبیت مفصل شانه و ترمیم آسیبهای ناشی از دررفتگی مکرر ممکن است لازم شود.

سندرم گیرافتادگی شانه
سندرم گیرافتادگی شانه یکی از بیماری های شانه است که در آن یکی از تاندونهای روتاتور کاف در داخل شانه فشرده میشود. این فشردگی میتواند باعث التهاب، درد شدید و محدودیت حرکتی در مفصل شانه گردد. در این وضعیت، حرکت طبیعی شانه با مشکل مواجه شده و فعالیتهای روزمره فرد را مختل میکند. این مشکل بیشتر در افرادی که حرکات تکراری مانند بالابردن دستها یا فعالیتهای ورزشی انجام میدهند، شایع است. درمان سندرم گیرافتادگی معمولاً شامل فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب و در موارد شدیدتر، جراحی برای رفع فشردگی تاندونها است.
بورسیت شانه
بورسیت شانه یکی از انواع مشکلات شانه است که در آن بورسها، کیسههای پر از مایع که بهعنوان بالشتکهای محافظ بین استخوانها، تاندونها و عضلات عمل میکنند، دچار التهاب میشوند. این التهاب میتواند به درد شدید، تورم و کاهش دامنه حرکتی در شانه منجر شود.
بورسیت معمولاً به علت فشار مداوم، اصطکاک زیاد یا آسیبهای تکراری به بورسها ایجاد میشود. فعالیتهایی مانند بلندکردن اجسام سنگین، حرکات تکراری یا قرارگیری نادرست بدن در طول زمان میتواند باعث تحریک بورسها و بروز بورسیت شود. این بیماری در افرادی که به طور مکرر از شانه خود استفاده میکنند، مانند ورزشکاران یا کارگران با حرکات تکراری، شایعتر است.
درمان بورسیت شانه معمولاً شامل استراحت، داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی و در موارد حادتر، تزریق استروئید برای کاهش التهاب و تسکین درد است.
آرتروز شانه
آرتروز شانه یکی از شایعترین بیماری های شانه است که به دلیل ساییدگی و فرسایش تدریجی غضروف مفصل شانه رخ میدهد. با ازبینرفتن غضروف، استخوانهای مفصل مستقیماً با یکدیگر در تماس قرار گرفته و باعث التهاب، درد مزمن و کاهش دامنه حرکتی میشوند.
عوامل مؤثر در بروز آرتروز شانه
عوامل مؤثر در ایجاد مشکلات شانه مثل آرتروز شانه شامل موارد زیر است:
افزایش سن
باعث فرسایش طبیعی مفصل شانه میشود و خطر بروز آرتروز را افزایش میدهد.
آسیبدیدگیهای قبلی
شکستگی یا دررفتگی شانه میتوانند زمینهساز آرتروز شوند.
استفاده بیش از حد از مفصل شانه
در فعالیتهای شغلی یا ورزشی میتواند موجب تخریب تدریجی غضروف مفصل شود.
علائم آرتروز شانه
درد مداوم و شدید در مفصل شانه باعث محدودشدن فعالیتهای روزمره میشود.
کاهش دامنه حرکتی و سفتی شانه حرکت دادن آن را دشوار میکند. دشواری در انجام کارهایی مانند بلند کردن اجسام یا خوابیدن روی شانه مبتلا میتواند زندگی روزمره را مختل کند.
روشهای درمان آرتروز شانه
در ادامه روشهای درمان آرتروز شانه را بررسی میکنیم:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی با تمرینات مناسب به بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد کمک میکند.
داروهای ضدالتهاب
مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) میتواند التهاب و درد ناشی از آرتروز را کاهش دهد.
تزریق استروئید
تزریق استروئید به داخل مفصل شانه میتواند التهاب و درد شدید را کاهش داده و حرکت شانه را بهبود ببخشد.
جراحی تعویض مفصل شانه
در موارد پیشرفته که روشهای غیرجراحی مؤثر نباشند، جراحی تعویض مفصل شانه برای کاهش درد و بازگرداندن عملکرد مفصل انجام میشود.
تغییر سبک زندگی
پرهیز از حرکات شدید، اصلاح وضعیت بدنی و انجام تمرینات تقویتی میتواند از پیشرفت آرتروز جلوگیری کند.
استفاده از آتل و روشهای حمایتی
استفاده از آتل یا بریس میتواند فشار روی مفصل شانه را کاهش داده و از درد جلوگیری کند.

جمعبندی
بیماری های شانه میتوانند از مشکلات شایع و دردناک باشند که حرکت مفصل شانه را محدود میکنند. معرفی بیماری های شانه شامل پارگی روتاتور کاف، تاندونیت، دررفتگی شانه، بورسیت و آرتروز است که به دلیل آسیب، حرکات تکراری یا بیماریهای زمینهای مانند دیابت و بیماریهای تیروئید بروز میکنند. درمان بیماری های شانه شامل روشهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و داروهای ضدالتهابی، یا در موارد شدیدتر، جراحی و روشهای نوین مانند اوزون تراپی و هیدرودیلاتاسیون است. مراجعه به پزشک متخصص و پیشگیری از آسیبها میتواند به حفظ سلامت شانهها کمک کند.
سؤالات متداول
مشکلات کتف معمولاً به درد و محدودیت حرکتی در ناحیه شانه اشاره دارند. این مشکلات میتوانند ناشی از بیماریهایی مانند پارگی روتاتور کاف، تاندونیت، بورسیت یا آرتروز شانه باشند. آسیبهای ورزشی، حرکات تکراری و افزایش سن از عواملی هستند که میتوانند باعث بروز مشکلات کتف شوند.
تستهای معاینه شانه شامل آزمایشهای فیزیکی مانند تست نیل و تست اوبری هستند که برای ارزیابی دامنه حرکتی، قدرت عضلانی و شناسایی درد در مفصل شانه انجام میشوند. همچنین، در صورت نیاز، آزمایشات تصویربرداری مانند MRI و سونوگرافی برای تشخیص دقیقتر استفاده میشوند
بیرونزدگی استخوان سرشانه (دررفتگی شانه) زمانی رخ میدهد که استخوان بازو از مفصل شانه خارج میشود. این آسیب معمولاً به دلیل ضربه شدید یا حرکات ناگهانی ایجاد میشود و باعث درد شدید و محدودیت حرکت میشود.
خستگی و سنگینی شانهها معمولاً ناشی از استفاده زیاد، وضعیت بدنی نادرست، یا آسیبهای عضلانی و مفصلی است. مشکلاتی مانند تاندونیت، فشار به اعصاب، یا التهاب مفصل شانه میتوانند موجب این علائم شوندخستگی و سنگینی شانهها معمولاً ناشی از استفاده زیاد، وضعیت بدنی نادرست، یا آسیبهای عضلانی و مفصلی است. مشکلاتی مانند تاندونیت، فشار به اعصاب، یا التهاب مفصل شانه میتوانند موجب این علائم شوند
آسیبدیدگی شانه در ورزش معمولاً به دلیل حرکات ناگهانی، ضربات مستقیم یا فشارهای مکرر به مفصل شانه ایجاد میشود. این آسیبها شامل پارگی تاندونها، کشیدگی عضلات و دررفتگی مفصل شانه هستند.