تعویض مفصل زانو چیست؟ + مراقبت‌های قبل و بعد عمل

تعویض مفصل زانو

فهرست مطالب

تعویض مفصل زانو یک روش جراحی پیشرفته است که برای بهبود کیفیت زندگی افرادی که با مشکلات مفصل زانو مواجه هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش معمولاً به عنوان جایگزین آخر برای افرادی که درمان‌های دیگر موثر نبوده‌اند یا مفصل زانوی آن‌ها به شدت خراب شده است، انجام می‌شود.

مفصل زانو یک قسمت حیاتی از ساختار اندام حرکتی بدن است و در مواجهه با مشکلات مختلف می‌تواند تأثیرات نامطلوبی بر روی فعالیت‌های روزمره فرد داشته باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عمل جراحی تعویض مفصل زانو می‌توانید با مطب دکتر علی معظمی پور تماس بگیرید.

دکتر ارتوپد در قم

تعویض مفصل زانو چیست؟

عمل تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی به منظور کاهش درد و بهبود عملکرد مفاصل زانو اجرا می‌شود. در این فرآیند جراحی، مفاصل آسیب‌دیده از جمله استخوان ران، کاسه زانو و ساق پا برداشته شده و به‌جای آن، یک مفصل مصنوعی یا پروتز وارد می‌شود. این پروتزها معمولاً از فلز، سرامیک یا پلاستیک سنگین ساخته می‌شوند.

آرتروپلاستی می‌تواند برای تعویض مفاصل مختلف بدن انجام شود، اما معمولاً برای مفاصل زانو و ران توصیه می‌شود. این جراحی معمولاً در مواردی که درمان‌های دیگر نتیجه مطلوبی نداشته باشند و فرد از تحرک کمتر مفاصل رنج ببرد، توصیه می‌شود.

علت انجام آرتروپلاستی

از بین رفتن غضروف، ساییدگی مفصل و التهاب آن، همچنین عدم اثربخشی درمان‌های غیرجراحی از جمله فیزیوتراپی، ورزش‌های خاص و داروهای خوراکی، اصلی‌ترین دلیل تعویض مفصل زانو (Knee joint replacementاست. در این مرحله، پزشک ارتوپد با انجام جراحی و استفاده از پروتزهای مصنوعی، به بهبود وضعیت بیمار کمک می‌کند و پس از گذشت دوره نقاهت، درد زانو به ‌طور کامل رفع می‌شود. اما چه عواملی موجب از بین رفتن غضروف و ساییدگی استخوان‌ها می‌شوند؟

تعویض مفصل زانو

یکی از علل متداول این وضعیت ضربه و آسیب به زانو است که اغلب در نتیجه حوادث غیرمنتظره، مانند تصادفات رانندگی، اتفاق می‌افتد. روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید، یک بیماری خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به بافت پوششی مفاصل حمله کرده و منجر به التهاب مفصل می‌شود. همچنین، آرتروز که به از بین رفتن غضروف و ساییدگی استخوان‌ها منجر می‌شود، باعث التهاب و درد شدید در مفصل زانو می‌گردد. پوکی استخوان نیز با گذشت زمان و افزایش سن، شانس ابتلا به شکستگی و التهاب استخوان‌ها را افزایش می‌دهد و در برخی موارد، باعث از بین رفتن مفصل زانو می‌شود.

هدف از جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟

ساییدگی مفصل زانو باعث نزدیک شدن استخوان‌ها به یکدیگر می‌شود و در نتیجه دامنه حرکتی زانو به شدت کاهش می‌یابد. این مشکل باعث محدودیت فرد در انجام فعالیت‌های روزمره مانند از پله بالا ‌رفتن می‌شود و با درد شدید در منطقه زانو همراه است. تعویض مفصل در این افراد، با از بین بردن درد ناشی از ساییدگی، روماتیسم، تخریب مفصل و آرتروز زانو، بعد از یک مدت کوتاه، فرد را قادر می‌سازد تا به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.

انواع عمل تعویض مفصل زانو

جراحی آرتروپلاستی زانو به دو صورت انجام می‌شود، یعنی تعویض کامل مفصل و تعویض جزئی یا تک بخش. در تعویض کامل، تمامی مفاصل آسیب‌دیده، از جمله استخوان ران، درشت‌نی و کشکک زانو، جایگزین مفصل‌های مصنوعی می‌شوند. در حالی که در تعویض جزئی، تنها بخشی از مفصل زانو که آسیب دیده است حذف و جایگزین می‌شود و بقیه استخوان‌های سالم حفظ می‌شوند.

چه افرادی کاندیدای مناسب برای عمل تعویض مفصل زانو هستند؟

عمل تعویض مفصل زانو مانند هر عمل جراحی دیگری، دارای عوارض و مشکلاتی است. به همین دلیل، پزشک برای همه افرادی که با مشکلات مفصل روبرو هستند، این جراحی را توصیه نمی‌کند. اگر یکی از شرایط زیر برای شما صدق می‌کند، ممکن است پزشک به شما توصیه کند تا این عمل را انجام دهید:

  • درد مفاصل که با روش‌های درمانی مثل تزریق، فیزیوتراپی، بریس، دارو، تجهیزات کمکی برای حرکت کردن و استراحت تسکین پیدا نمی‌کند.
  • سفتی مفاصل و سخت شدن تحرک که در انجام فعالیت‌های روزمره اختلال ایجاد می‌کند.
  • تورم و التهاب که با استفاده از دارو یا تغییر در سبک زندگی تسکین پیدا نمی‌کند.

برخی بیماری‌ها و مشکلات مربوط به مفاصل می‌توانند علائم فوق را ایجاد کنند. اگر دچار این علائم هستید، ممکن است به یکی از بیماری‌های زیر مبتلا بوده و پزشک شما عمل تعویض مفصل زانو را توصیه کند:

  • آرتریت، به‌ویژه بیماری آرتروز
  • شکستگی استخوان، به‌ویژه شکستگی لگن
  • ناهنجاری‌های مفصلی مانند دیسپلازی مفصل ران
  • نکروز آواسکولار (کمبود خون‌رسانی به استخوان)

برخی از افرادی که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند، معمولا در راه‌رفتن، بالارفتن از پله‌ها، نشستن و برخاستن از صندلی مشکل دارند و در هنگام استراحت از زانودرد رنج می‌برند.

تعویض زانو

عوارض عمل پروتز زانو

عمل پروتز زانو، همچون بسیاری از عمل‌های جراحی دیگر، با عوارضی همراه است که شایع‌ترین آن‌ها شامل سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، لرز و درد می‌شوند. از جمله عوارض نادر ولی خطرناک، عفونت ایجاد شده پس از عمل است که در تقریباً ۲ درصد از افراد پس از عمل تعویض مفصل زانو در قم رخ می‌دهد. یک عارضه دیگر خطرناک که در عمل‌های ارتوپدی بیشتر دیده می‌شود، ایجاد لخته خون است؛ اگر این لخته خون به سمت ریه حرکت کند، ممکن است خطرات جانی را به همراه داشته باشد.

خشکی زانو بعد از عمل تعویض مفصل یکی دیگر از عوارض ممکن است که برخی از بیماران را متاثر می‌کند. این عارضه با شدت‌های متفاوت در هر فرد ظاهر می‌شود و می‌تواند به وجود آمدن مشکلات برای بیمار منجر شود. دلایل ایجاد خشکی زانو پس از جراحی متنوع هستند و درمان این عارضه در اکثر موارد به‌دلیل پیچیدگی و سختی آن، موضوعی چالش‌برانگیز است. بنابراین، بهترین راه حل این است که از وقوع این عارضه جلوگیری نموده و اقدامات پیشگیرانه مناسب را ایجاد کنید.

فیلم عمل تعویض مفصل زانو

نکات مهم قبل از عمل تعویض مفصل زانو

اقدامات قبل از عمل تعویض مفصل زانو، یک جلسه مشاوره با جراح ارتوپد برگزار می‌شود. در این جلسه، می‌توانید تمامی سوالات خود را از جراح مطرح کرده و در مورد جزئیات عمل اطلاعات کافی را از او دریافت کنید. همچنین، باید سوابق پزشکی و مصرف داروهای خود را به او اطلاع دهید. بر اساس سوابق پزشکی شما، ممکن است قبل از عمل آزمایش‌های تشخیصی مانند آزمایش خون تجویز شود.

در جلسه مشاوره یا روز عمل جراحی، یک فرم رضایت‌نامه به شما داده می‌شود که باید پس از مطالعه دقیق آن را امضا کنید. در صورت داشتن حساسیت به داروهای خاص، لاتکس یا مواد بیهوشی، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.

قبل از عمل، حداقل دو هفته باید مصرف داروهای ضدانعقاد یا داروهایی که بر روی لخته‌شدن خون تاثیر دارند، متوقف شود. بنابراین، باید ۸ ساعت پس از عمل ناشتا باشید.

پس از عمل، ممکن است تا چند هفته به عصا یا واکر نیاز داشته باشید. لذا، قبل از عمل، این تجهیزات را آماده کنید.

جراح زانو

مراقبت‌های بعد از انجام عمل تعویض مفصل چیست؟

بعد از انجام عمل تعویض مفصل زانو باید برخی موارد را رعایت کنید و مراقبت‌های لازم را انجام دهید که به مشکل بر نخورید. در ادامه به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم:

  • برای اطمینان از بهبود سریع‌تر و کاهش درد، تداوم مصرف به موقع داروهای تجویز شده مانند مسکن، آنتی‌بیوتیک و داروهای مانع ایجاد لخته خونی ضروری است.
  • استفاده از داروهای مکمل مانند قرص آهن و ویتامین‌ها با مشورت پزشک به عنوان بخشی از برنامه بهبودی و نگهداری.
  • جلوگیری از رسیدن آب و رطوبت به محل زخم در زمان استحمام جهت حفظ بهتر وضعیت جراحی.
  • پیشگیری از بالا رفتن از پله بعد از تعویض مفصل زانو تا چند ماه برای جلوگیری از فشار زیاد به محل جراحی.
  • بازگشت به محل کار با مشورت پزشک حداقل ۲ ماه پس از  عمل به منظور اطمینان از ادامه بهبودی.
  • اجرای دقیق و به موقع حرکات ورزشی در منزل جهت تقویت عضلات و افزایش انعطاف.
  • حضور منظم در جلسات فیزیوتراپی به صورت مستمر برای حمایت از فرآیند بهبودی.
  • مصرف مواد مغذی، به خصوص میوه و سبزیجات، برای تقویت سیستم ایمنی و ارتقاء سلامتی.
  • قرار دادن نشیمنگاه صندلی بالا تر از حد معمول برای کاهش فشار بر مفصل زانو.
  • رعایت بهداشت و نگهداری محل جراحی برای جلوگیری از عفونت.
  • دقت در نحوه راه رفتن، نشستن و نحوه خوابیدن بعد از تعویض مفصل زانو به ‌عنوان بخشی از مراقبت‌های روزانه.
  • پیاده‌روی روزانه در منزل به دفعات بالا برای افزایش قدرت عضلات و بهبود کلی حالت جسمانی.
  • شروع رانندگی با مشورت پزشک به محض اطمینان از توانایی فیزیکی و ایمنی.
  • تعویض به موقع بانداژ و نگهداری به درستی از محل تعویض مفصل زانو جهت حفظ سلامت و ایمنی.

مدت زمان بهبودی کامل بعد از عمل تعویض مفصل زانو

بایستی به خصوص بیان کنیم که زمان بهبودی برای هر فرد متفاوت است و به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله چگونگی مراقبت، سن، وضعیت جسمانی، نوع جراحی و… بنابراین امکان تعیین یک زمان مشخص برای همه وجود ندارد.

اما به طور کلی، بین ۲ تا ۶ ماه زمان لازم است تا فرد به مفصل جدید عادت کند یا فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرد. با این حال، پس از دو ماه ممکن است قادر به انجام کارهای عادی خود شوید، اما اگر کار شما فشار زیادی به زانوها وارد می‌کند یا فعالیت ورزشی انجام می‌دهید، ممکن است به ۶ ماه زمان نیاز داشته باشید تا به وضعیت قبلی خود بازگردید.

در این دوران، رعایت نکات مراقبتی به خوبی می‌تواند باعث تسریع در فرآیند بهبودی شود.

مفصل آسیب دیده زانو

آیا نتیجه عمل تعویض مفصل زانو دائمی است؟

برای بهبود وضعیت بیمار پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو، نیاز است به مجموعه‌ای از اقدامات که این اقدامات شامل مراجعه به بهترین دکتر جراح برای تعویض مفصل زانو، انجام فیزیوتراپی‌های لازم پیش از جراحی برای تقویت عضلات، استفاده از تکنیک‌های جراحی مناسب و تجربه‌ پزشک، انتخاب نوع پروتز و شرکت سازنده آن، مراقبت‌های دوره نقاهت از جمله فیزیوتراپی و نرمش و همچنین مراقبت‌های همیشگی بیمار از پروتز شامل نحوه‌ نشستن و اجتناب از فشار زیاد به زانو است.

مزایای عمل تعویض مفصل زانو

عمل آرتروپلاستی باعث بهبود بسیاری از جنبه‌های زندگی می‌شود و اکثر افراد پس از آن راضی هستند. مزایای اصلی این عمل شامل موارد زیر است:

  • از درد و سفتی مفاصل رهایی پیدا کرده و قابلیت حرکت بهتری را تجربه می‌کنید.
  • به‌راحتی می‌توانید در فعالیت‌های مختلفی که لذت می‌برید، شرکت کنید.
  • افزایش کیفیت زندگی و بهبود کلیت سلامت به دنبال داروید.

هزینه تعویض مفصل زانو

هزینه‌های عمل جراحی تعویض مفصل زانو متغیر است و بسته به وضعیت بیمار متفاوت خواهد بود. عواملی که تعیین‌کننده هزینه‌های جراحی هستند عبارتند از:

  • تجربه و تخصص پزشک متخصص
  • تجهیزات بیمارستانی مورد استفاده در جراحی
  • آمادگی‌های قبل از جراحی از قبیل آزمایش‌ها و عکس‌برداری‌ها
  • شرکت در جلسات فیزیوتراپی برای آمادگی بهتر قبل از جراحی
  • استفاده از عصا یا واکر پس از جراحی که برای حداقل یک ماه پس از جراحی لازم است
  • داروهایی که پزشک پس از عمل جراحی تجویز می‌کند
آناتومی زانو

کلام آخر ...​

بعد از اجرای تعویض مفصل زانو در قم توسط دکتر ارتوپد، بسیاری از بیماران از بهبودی چشمگیر در کیفیت زندگی و حرکت خود گزارش داده‌اند. بسیاری از افراد توانسته‌اند قابلیت حرکت بهتری را تجربه کرده و از درد زانوی خود رهایی پیدا کنند. این بهبودها شامل کاهش درد، افزایش محدودیت‌های حرکتی و بهبود کیفیت زندگی در فعالیت‌های روزمره می‌شود. از این رو، تعویض مفصل زانو به ‌عنوان یک روش موثر در بهبود وضعیت بیماران با مشکلات مفصل زانویی شناخته می‌شود.

درباره آرتروپلاستی یا تعویض مفصل بیشتر بخوانید…

سوالات متداول

پس از مدتی، پروتزهای مفصلی که جایگزین شده‌اند، فرسوده و کارایی آن‌ها کاهش می‌یابد. معمولاً طول می‌کشد که این پروتزها به مرور زمان فرسوده شوند؛ حدود ۱۰ تا ۱۵ سال. در این صورت، پس از این مدت، نیاز به جایگزینی مفصل است.

در جراحی تعویض مفصل زانو، پزشک ابتدا با بیهوشی بیمار را در وضعیت آسوده قرار می‌دهد. سپس با ایجاد برش در ناحیه مورد نیاز، به بازکردن محیط عمل می‌پردازد. در این مرحله، بافت‌های آسیب‌دیده مانند غضروف و استخوان‌های مورد آسیب را برطرف می‌کند. سپس مفصل قدیمی را با قطعات پروتزی جایگزین می‌کند و آن‌ها را به استخوان‌های موجود متصل می‌کند. در نهایت، برش‌ها را بسته و بیمار را به فاز بعدی جراحی منتقل می‌کند.

ساییدگی مفصل زانو باعث نزدیک شدن استخوان‌ها به یکدیگر می‌شود و باعث کاهش قابل توجه در دامنه حرکتی زانو می‌شود. این وضعیت باعث محدودیت شدید در انجام فعالیت‌های روزمره مانند پله رفتن می‌شود و همراه با درد شدید در ناحیه زانو است. تعویض مفصل زانو در این افراد، با برطرف کردن درد ناشی از ساییدگی، روماتیسم، تخریب مفصل و آرتروز زانو، پس از یک مدت کوتاه، امکان بازگشت به فعالیت‌های روزمره را برای آن‌ها فراهم می‌کند.

شما به سه روش می‌توانید نوبت ویزیت دکتر معظمی‌پور را رزرو کنید:

اشتراک گذاری در:

نظرات بلاگ

۵۱ پاسخ

    1. سلام وقت بخیر
      بستگی به عوامل مختلفی داره و باید شرایط بیمار سنجیده بشه
      برای اینکار از طریق صفحه تماس با ما در ارتباط باشید تا راهنماییتون کنیم

  1. دکتر عزیز، وقتتون بخیر. من مدتی است در ناحیه مفصل زانو درد و ضعف حس می‌کنم و به دنبال علت آن هستم. آیا خودارضایی می‌تواند در تشدید درد یا ضعف مفصل زانو تأثیر داشته باشد؟ اگر چنین ارتباطی وجود دارد، چه توصیه‌هایی برای کاهش این اثرات دارید؟ ممنون می‌شوم اگر راهنمایی بفرمایید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین مقالات

استخوان فمور
سلامت عمومی ارتوپدی

استخوان فمور (ران): ساختار، عملکرد، جراحی و آسیب‌ ها

استخوان فمور (Femur) یکی از مهم‌ترین و محکم‌ترین استخوان‌های بدن انسان است که مسئولیت تحمل وزن بدن را بر عهده دارد. شکستگی این استخوان به دلیل مقاومت بالای آن، نیازمند وارد شدن نیروی زیادی است. شایع‌ترین علت شکستگی فمور ناشی از تصادفات وسایل نقلیه، سقوط از ارتفاع یا ضربات شدید

بیشتر بخوانید »
انحراف ستون فقرات در کودکان
بیماری های ارتوپدی

انحراف ستون فقرات کودکان، اسکولیوز، درمان غیر جراحی، فیزیوتراپی

انحراف ستون فقرات در کودکان که به‌عنوان اسکولیوز شناخته می‌شود، یکی از مشکلات شایع در ساختار اسکلتی بدن است که می‌تواند به دلایل مادرزادی یا عوامل دیگر ایجاد شود. این اختلال که شامل کج شدن غیرطبیعی ستون فقرات به طرفین است، می‌تواند بر رشد کودک و سلامت عمومی او تأثیر

بیشتر بخوانید »
انحراف ستون فقرات در نوجوانان
بیماری های ارتوپدی

انحراف ستون فقرات در نوجوانان: شناخت، پیشگیری و درمان‌های نوین

انحراف ستون فقرات در نوجوانان یا اسکولیوز، یکی از مشکلات شایع اسکلتی است که در دوران رشد، به‌ویژه در سنین نوجوانی، پدیدار می‌شود. این اختلال به انحنای غیرطبیعی ستون فقرات اشاره دارد که ممکن است به شکل خمیدگی به سمت چپ یا راست و با زاویه‌های مختلف در بدن ایجاد

بیشتر بخوانید »